Yaşam simülasyonları ile gelecek yönetimi - 2 Bölüm

2. Bölüm

Yaşam Simülasyonları

Yaşam simülasyonu tam burada devreye giren, takım oyununa dayanan, yöneticilerin kendi bölümlerine ve faaliyetlerine hâkim olabilmelerine, ayrıca işletmenin bütününü görmelerine olanak sağlayan bir innovative gelecek yönetimi aracıdır, tekniğidir.

İşletme yaşam simülasyonu işletmelerin değişken faaliyet sistemini daha önceden oluşturmak, farklı gelişmeleri incelemek, değerlendirmek, test etmek ve sonuçları üzerine davranış ve hareket tarzları geliştirmek üzerine yapılandırılmış ve kurulmuştur.

Yaşam simülasyon sistemi yardımıyla işletmeler karşılaşabileceği çeşitli gelişmeler ve durumlarla, yapabileceği değişikliklerle pazara sunabileceği farklı veya yeni ürün ve hizmetlerle ilgili olarak önceden o durum gerçekleşmiş gibi hareket eder, denemeler yapar. Adımlarına göre karşılaşabileceği sonuçları matematiksel olarak görür, anlar.

Her bir işletmede o işletmenin yapısına, mevcut birim ve sunduğu hizmet ve ürün gruplarına paralel olarak farklı oluşturulan yaşam simülasyonları;

A. İster büyük ister küçük boyutta olsun her işletmede uygulanabilme özelliğine sahiptir.

B. İşletme içinde katkı paylarını ortaya çıkarmak ve bölümlerin hakimiyetlerini tam sağlamak amacıyla her bir bölümü bir kar-zarar merkezi olarak yeniden yapılandırır.

C. Ayrıntıları ve bunların resmi raporlama sistemine yansımasını takip ettiği için işletme içinde kişi, ürün, hizmet ve faaliyet olarak her şeyi ayrıntı bazında ele alır.

D. İşletmedeki her şeyi bir faaliyetler zinciri olarak kabul eder. Bu sistemde belirli bir zaman dilimi esas alınmaz süreklilik ile devamlılığa önem verilir.

E. Gelecek ile ilgili olarak bölümlerin müşteri araştırmaları, distribütör ve bayii talepleri, şubelerin ve saha bilgilerine dayanan gerçekçi hedef belirlemeleri esas alınır. Tahmin sözü burada kullanılmaz.

F. Fiili raporlarda yer alan bilgilerden yola çıkılarak hazırlanan hedeflerde, bilgilerin gerçeklerden farklı olmayan bir yapıda ve canlılıkta olması esastır.

G. Yaşam simülasyonlarında tüm bölümler, ilgili kişiler ve üst yönetim katılımcı olarak yer alırlar.

H. İşletme içinde hızlı ve doğru bilgilendirmenin sağlanmasını destekler. Bölüm yöneticileri ile üst yönetimin hâkimiyetinin ve hareket, karar kabiliyetlerinin arttırılmasına öncelik verir.

I. Tüm sonuçlar, gelişmeler birlikte değerlendirildiği için hem takım ruhunu yaratır hem de gizliliği azaltarak katılımı arttırır.

J. Hiçbir zaman bir performans değerleme aracı olarak görülemez. Bu durum yöneticilerin bu çalışmaya endişesiz ve ön yargısız katılımını kolaylaştırır.

Yaşam Simülasyonu – Yapı ve Oluşum

Yaşam simülasyon sistemi işletme içinde bölüm işletmelerin oluşturulması ile başlamaktadır. Bölüm işletmelerin oluşturulmasıyla amaçlanan,

- Bölümlerin işletme faaliyet sistemi içerisinde sınırlarını net olarak belirlemek

- Bölümleri birer kar / zarar merkezi olarak tanımlamaktır.

Bölüm işletmeler işletme içerisinde daha önceden çeşitli faaliyet fonksiyonları gözönüne alınarak oluşturulmuş bölümlere yönetim bölümünün eklenmesiyle son şeklini alır.

Mevcut muhasebe sistemi üzerinde bölümlerin gelir-gider ayırımları alt hesaplar yardımı ile yapılmamış ise öncelikle bölümler tanımlanarak bunlar için her bir hesap altında alt bölüm hesapları açılır. Yıl başlangıcından itibaren fişler taranarak mevcut tüm fiş ve faturalar üzerinden bölümlere ait olanlar bütünlük bozulmadan ilgili bölümlere aktarılır. Aynı bütünlük altında bölümler birer işletme haline getirilirler.

İşletme içinde paylaşılan ortak değerler ve kullanım alanlarına ait oluşan giderler ise yapılacak ortak mutabakat ile belirlenen oranlarda tüm bölümlere paylaştırılacaktır. Bu giderler hiç bir bölüme fatura edilmemiş giderler olmalıdır. Kira, elektrik, su gibi giderler örnek olarak gösterilebilir.

Bölüm İşletmelerin Faaliyet DNA’sı

İşletmelerin günlük faaliyetlerinin çözümlenmesi DNA’nın tam olarak anlaşılmasını sağlayacaktır. Artık her yöneticinin ve çalışanın yaptığı işi muhasebe sistemi içerisinde de takip edebilmesi hem önemli hem de gereklidir. Ürün veya hizmet üretmek veya pazarlamak sorumluluğun bittiğini göstermemektedir. Faaliyet sonuçlarının takip edilebilir olması bölümün daha hızlı hareket etmesini, faaliyetlerini test edebilme kabiliyetinin gelişmesini beraberinde getirecektir.

Ayrıntı denizi içerisinde yüzmeyi öğrenmenin zamanı gelmiştir. Her bir hesabı oluşturan işlemler tek tek incelenecektir. Nasıl işledikleri, muhasebe sistemine nasıl kayıt edildikleri şekil ve zaman olarak çözülmelidir. Bunun için;

- Giderler birer birer işleyiş ve gerçekleşme formüllerine göre çözülmelidir

- Ürün ithalat, yurtiçi satın alma veya üretim olsun her safhada oluşan işlemler, stoklar, stok maliyetleri ile bunların muhasebe sistemine nasıl yansıdığı anlaşılmalıdır.

- Ürün, hizmet yurtiçi veya yurtdışı satışları, bunların yapılış şekli ve sisteme yansıması, gelir ile giderler ayrıntılı ve tek tek ürün ve hizmet olarak anlaşılmalıdır.

Simülasyon işletmenin yapısını, DNA’sını yeniden sanal ortamda yaratmaktır. Yaşam simülasyonu yarattığı bu sanal faaliyet sistemi ile işletme ve yöneticilere geniş bir hareket ile düşünce perspektifi sunmaktadır.


Bu çalışma, Active Bankacılık Finans Dergisi, ISSN 1301-9252, Ocak-Şubat-Mart 2007, Sayı 51,  S. 20–26,  yayınlanmıştır.